वर्षायामले चर्को गर्मीबाट राहत ल्याउँछ तर आँखाका विभिन्न समस्याहरू पनि ल्याउँछ।
वर्षाको कारण कम दृश्यताले तपाईंको आँखालाई पनि तनाव दिन सक्छ। चश्मामा पानीका थोपाहरूले दृष्टि धमिलो पार्न सक्छ, जबकि वर्षाका दिनहरूमा कम प्रकाशको अवस्थाले यसलाई स्पष्ट रूपमा हेर्न गाह्रो बनाउन सक्छ। त्यसैले आफ्नो चश्मा सफा र सुख्खा राख्नुहोस्। तपाईंको लेन्सहरूमा एन्टि-रिफ्लेक्टिभ कोटिंग्स प्रयोग भएको हुनुपर्ने हुन्छ , जसले चमकलाई कम गर्न र भिजेको अवस्थामा दृष्टि सुधार गर्न सक्छ (Anti Fog, Water–repellent glass)।
वर्षाको मौसममा आँखा जलाउने अर्को सामान्य समस्या हो। बढेको आर्द्रता (humidity) ले सुख्खा आँखा बनाउन सक्छ र चिलाउने कारण पनि हुन सक्छ । तपाईंको आँखाको डाक्टरले सिफारिस गरेको कृत्रिम आँसु वा लुब्रिकेटिङ आँखाको ड्रपले सुख्खा आँखालाई शान्त पार्न मद्दत गर्न सक्छ। मोबाईल, कम्प्युटर तथा टि.भि को स्क्रिन मा कम हेर्नुहोस्, जसले तपाईंको आँखालाई अझ सुक्खा बनाउन सक्छ। Anti Blue-Ray Cut Glass लगाएर मात्र हेर्ने गर्नुहोस ।
आँखाको स्वास्थ्यका लागि आवश्यक भिटामिन ए, सी र ई युक्त सन्तुलित आहार खानुहोस्। कुनै पनि सम्भावित समस्याहरू चाँडै पहिचान गर्न र सम्बोधन गर्न आफ्नो नेत्र रोग विशेषज्ञसँग नियमित रूपमा आँखा जाँच गराउनु होला ।
समयमै आँखा चेक जाँच गराउनुहोस्
वर्षायामले चर्को गर्मीबाट राहत ल्याउँछ तर आँखाका विभिन्न समस्याहरू पनि ल्याउँछ। ब्याक्टेरिया र भाइरसहरूको बढ्दो आर्द्रता र प्रसार (Humidity and Diffusion)ले आँखा सम्बन्धी धेरै समस्याहरू निम्त्याउन सक्छ। यहाँ केहि सामान्य समस्याहरू र यस समयमा तपाईंको आँखाको सुरक्षा गर्न प्रभावकारी समाधानहरू छन्:
वर्षाको समयमा सामान्य आँखा समस्याहरू
Conjunctivitis (Pink Eye) गुलाबी आँखा:
कारण:
वर्षाको पानीले आँखामा प्रदूषक र एलर्जीहरू धुन्छ, ब्याक्टेरिया र भाइरसहरूको लागि प्रजनन स्थल बनाउँछ। यसले कन्जक्टिभाइटिस निम्त्याउन सक्छ, जसलाई सामान्यतया गुलाबी आँखा भनिन्छ, जसले रातोपन, जलन र स्राव (discharge) निम्त्याउँछ।
लक्षण:
रातो हुनु, चिलाउनु, पानी आउनु र आँखाबाट पानी बग्नु।
समाधान:
छाता प्रयोग गर्नुहोस् वा आफ्नो आँखालाई वर्षाबाट जोगाउन टोपी लगाउनुहोस्। आफ्नो आँखा रगड्नबाट जोगिनुहोस्, र बारम्बार आफ्नो हात धुनुहोस्, विशेष गरी यदि तपाईं कन्जन्क्टिवाइटिस भएको व्यक्तिको वरिपरि हुनुहुन्छ भने।
(Dry Eyes) सुख्खा आँखा:
कारण:
वर्षाको मौसमले पनि आँखा सुख्खा हुन सक्छ। चिसो तापक्रम र बढेको हावाले आँसु वाष्पीकरण (evaporation) हुन सक्छ, जसले गर्दा असहज र डरलाग्दो अनुभूति हुन्छ।
लक्षणहरू:
जलेको अनुभूति, रातोपन, र आँखामा केहि महसुस हुन्छ।
समाधान:
कृत्रिम आँसुले अस्थायी राहत प्रदान गर्न सक्छ। हावामा आर्द्रता थप्नको लागि घर भित्र ह्युमिडिफायर प्रयोग गर्ने गर्नुहोस्। आँखा मा Lubricating eye drops अथुवा artificial tears को प्रयोग गर्नुहोस ।
(Eye Allergies) आँखाको एलर्जी:
कारण:
वर्षाको मौसममा बढेको पराग, मोल्ड र धुलोको कणले एलर्जीको प्रतिक्रिया दिन सक्छ।
लक्षणहरू:
आँखा चिलाउने, रातो हुने, च्यात्ने र सुन्निने।
समाधान:
यदि तपाईंलाई एलर्जी छ भने, एन्टिहिस्टामिन (Antihistamines) औषधि वा आँखा ड्रपहरू बारे आफ्नो डाक्टरसँग परामर्श माग्स्नुहोस्।
(Corneal Ulcers) कोर्नियल अल्सर:
कारण:
गम्भीर संक्रमणले कोर्नियल अल्सर निम्त्याउन सक्छ, यो विशेष गरी कन्ट्याक्ट लेन्स प्रयोगकर्ताहरूमा हुने गर्दछ।
लक्षणहरू:
कडा दुखाइ, रातो हुनु, च्यात्नु, डिस्चार्ज हुनु, र दृष्टि धमिलो हुनु।
(Low visibility) कम दृश्यता:
वर्षाले तपाईंको चश्मा वा कन्ट्याक्ट लेन्सहरूमा पानीका थोपाहरूका कारण धमिलो दृश्य सिर्जना गर्दछ।
कारण:
वातावरणीय कारण:
- कुहिरो, वर्षा, हिउँ, बालुवाको आँधी र धुवाँले सबैले दृश्यता कम गर्न सक्छन्।
- घामको चमक, हेडलाइट वा कृत्रिम प्रकाशले यसलाई हेर्न गाह्रो बनाउन सक्छ।
- धुवाँ वा धुलो जस्ता हावामा रहेका कणहरूले प्रकाश छरपष्ट गर्न सक्छन् र तपाईंको दृष्टिलाई अस्पष्ट पार्न सक्छन्।
आन्तरिक कारण:
- मोतियाबिन्द, म्याकुलर डिजेनेरेसन, र ग्लुकोमा सबैले दृष्टिमा समस्याहरू निम्त्याउन सक्छ जसले दृश्यता कम गर्दछ।
- केही मानिसहरू माइग्रेन टाउको दुखाइको समयमा दृश्यता कम गर्दछ।
- रगतमा चिनीको मात्रा धेरै कम भएमा मधुमेह भएका व्यक्तिहरूले धमिलो दृष्टिको अनुभव गर्ने गर्दछन् ।
लक्षणहरू:
आँखाको तनाव, टाउको दुखाइ, दूरी निर्धारण गर्न कठिनाई।
समाधान:
आफ्नो चश्मा वा कन्ट्याक्ट लेन्सहरू सफा र सुक्खा राख्नुहोस्। वर्षाबाट राम्रो सुरक्षाको लागि फराकिलो-रिम्ड चश्मा लगाउने गर्नुहोस्। डिस्पोजेबल कन्ट्याक्ट लेन्सहरूको प्रयोग गर्नुहोस।
सामान्य आँखा हेरचाह र सुझाव
राम्रो सरसफाइ कायम गर्नुहोस्:
आफ्नो आँखा छुनु अघि आफ्नो हात राम्ररी धुनुहोस्। तौलिया वा आँखा मेकअप जस्ता व्यक्तिगत वस्तुहरू साझेदारी नगर्नुहोस्।
आफ्नो चश्मा नियमित रूपमा सफा गर्नुहोस्:
तपाईंको आँखाको डाक्टरको निर्देशन अनुसार तपाईंको चश्मा वा कन्ट्याक्ट लेन्सहरू सफा गर्न कन्ट्याक्ट लेन्स सोलुसन र माइक्रोफाइबर कपडाको प्रयोग गर्नुहोस्।
नियमित आँखा जाँचको तालिका बनाउनुहोस्:
आँखाको डाक्टरले कुनै पनि अन्तर्निहित अवस्थाहरू पहिचान गर्न र रोकथामका उपायहरू सिफारिस गर्न सक्छ।
तपाईंको आँखाको सुरक्षाको लागि समाधानहरू सरसफाइमा ध्यान दिनुहोस्
आफ्नो हात बारम्बार धुनुहोस् र अशुद्ध हातले आफ्नो आँखा नछुनुहोस्। आवश्यक भएमा आफ्नो आँखा पुछ्न सफा कपडा वा टिस्यु को प्रयोग गर्नुहोस्।
सुरक्षात्मक चश्मा प्रयोग गर्नुहोस्:
हावा र वर्षाबाट आफ्नो आँखालाई जोगाउन सनग्लास वा चश्मा लगाउनुहोस्। फोहोर र पानीको थोपाबाट जोगाउन दुई पाङ्ग्रे सवारी साधन चलाउँदा चश्मा प्रयोग गर्नुहोस्।
हाइड्रेटेड रहनुहोस्:
समग्र हाइड्रेसन कायम राख्न प्रशस्त पानी पिउनुहोस्, जसले तपाईंको आँखालाई ओसिलो राख्न मद्दत गर्दछ।
कृत्रिम आँसु प्रयोग गर्नुहोस्:
सुख्खा आँखाका लागि, आँखालाई नम र सहज बनाउन लुब्रिकेटिङ आई ड्रपहरू (Lubricating eye drops अथुवा artificial tears) प्रयोग गर्नुहोस्।
व्यक्तिगत वस्तुहरू साझेदारी नगर्नुहोस्:
संक्रमण फैलिन नदिन तौलिया, रुमाल वा आँखाको मेकअप साझा नगर्नुहोस्।
स्वच्छ वातावरण कायम राख्नुः
धुलो र एलर्जीको जोखिम कम गर्न आफ्नो बस्ने ठाउँ सफा राख्नुहोस्। इनडोर आर्द्रता स्तर नियन्त्रण गर्न आवश्यक भएमा dehumidifiers प्रयोग गर्नुहोस्।
Contact Lens को सहि पालना गर्नुहोस्:
कन्ट्याक्ट लेन्सहरू प्रयोग गर्नु अघि सधैं आफ्नो हात सफा गरि धुनुहोस्। लेन्सहरू राम्ररी सफा गर्नुहोस् र कन्ट्याक्ट लेन्स सोलुशन को प्रयोग गर्नुहोस्,र यसले गर्दा तपाइको कन्ट्याक्ट लेन्स लामो समयसम्म खराब हुन बाट जोगिन्छ।
आँखा विशेषज्ञसँग परामर्श लिनुहोस्:
यदि तपाइँ लगातार वा गम्भीर लक्षणहरू को अनुभव गर्नुहुन्छ भने, आँखा चिकित्सक को सल्लाह लिनुपर्ने हुन्छ। नियमित आँखा जाँचले सम्भावित समस्याहरूको प्रारम्भिक पहिचान र उपचारमा मद्दत गर्न सक्छ।
- वर्षाका दिनहरूमा आँखाको स्वास्थ्यमा धेरै चुनौतीहरू खडा गर्न सक्छ।
- उचित सरसफाइ कायम गरेर, सुरक्षात्मक उपायहरू प्रयोग गरेर, र समयमै चिकित्सकीय सल्लाह खोजेर, तपाईंले मनसुन-सम्बन्धित सामान्य समस्याहरूबाट आफ्नो आँखाको सुरक्षा गर्न सक्नुहुन्छ।
- सतर्क रहनुहोस् र वर्षाको मौसममा तपाईंको आँखा स्वस्थ र सहज रहने सुनिश्चित गर्न सक्रिय कदमहरू चाल्नुहोस्।